Xe nâng người là thiết bị hỗ trợ quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp như xây dựng, bảo trì, kho vận và lắp đặt hệ thống. Chúng giúp người lao động tiếp cận những khu vực cao một cách an toàn và hiệu quả, giảm thiểu rủi ro so với việc sử dụng thang hoặc giàn giáo.
Tuy nhiên, việc sử dụng xe nâng người cũng tiềm ẩn những nguy cơ tai nạn nghiêm trọng như lật xe, rơi từ độ cao, hoặc mắc kẹt trong không gian hẹp. Vì vậy, việc tuân thủ quy tắc an toàn xe nâng người là yếu tố bắt buộc để bảo vệ tính mạng và tài sản.
Khung xe và kết cấu: Không có vết nứt, biến dạng, gỉ sét hoặc hư hỏng.
Bánh xe & lốp: Không bị nứt, mòn quá mức hoặc có dị vật cắm vào.
Cần nâng & giỏ nâng: Không có dấu hiệu cong vênh, nứt gãy hoặc lỏng lẻo.
Hệ thống an toàn: Dây an toàn, thanh chắn bảo vệ còn nguyên vẹn và hoạt động tốt.
Ắc quy & dây điện: Không bị chập cháy, dây dẫn không bị đứt hoặc lỏng lẻo.
Dầu thủy lực: Đủ mức tiêu chuẩn, không có rò rỉ.
Xi lanh thủy lực & ống dẫn: Không có vết rò rỉ, hư hỏng hoặc gãy nứt.
Bảng điều khiển & công tắc: Các nút điều khiển, còi, đèn cảnh báo hoạt động bình thường.
Hệ thống phanh: Đảm bảo phanh dừng và phanh tay hoạt động tốt.
Thử nâng & hạ: Kiểm tra độ ổn định và khả năng hoạt động của cần nâng.
Hệ thống cảnh báo: Còi báo động, đèn báo nguy hiểm phải hoạt động đúng chức năng.
Bề mặt làm việc: Không có lỗ hổng, dốc cao hoặc vật cản nguy hiểm.
Không gian phía trên: Không có chướng ngại vật như dây điện, giàn giáo, hoặc vật treo lơ lửng.
Biển báo an toàn: Khu vực làm việc có đầy đủ cảnh báo và rào chắn nếu cần.
Sau khi hoàn tất kiểm tra, nếu phát hiện bất kỳ vấn đề nào, hãy báo cáo ngay và không sử dụng xe cho đến khi được sửa chữa.
Người vận hành xe nâng người cần được trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân, bao gồm:
-Mũ bảo hộ đạt tiêu chuẩn an toàn.
-Dây an toàn và móc cố định vào điểm neo chắc chắn trên xe.
-Giày bảo hộ chống trơn trượt.
-Quần áo bảo hộ phù hợp với môi trường làm việc.
-Kính bảo hộ nếu làm việc ở khu vực có bụi hoặc vật liệu bay.
-Chỉ những người đã qua đào tạo và có giấy phép vận hành mới được sử dụng xe nâng người.
-Luôn đứng đúng vị trí, không leo trèo lên lan can hoặc vịn ngoài mép giỏ nâng.
-Giữ tốc độ ổn định, không di chuyển đột ngột hoặc dừng xe bất ngờ.
-Không vận hành xe trong điều kiện thời tiết xấu như gió mạnh, mưa bão.
-Tránh vận hành xe trên bề mặt không ổn định, dốc hoặc có vật cản.
-Không sử dụng xe nâng người để nâng vật nặng hoặc thiết bị không liên quan.
-Không chở quá số người cho phép hoặc xếp chồng vật dụng làm mất cân bằng.
-Chỉ nâng người lên cao khi đã đảm bảo rằng hệ thống ổn định và an toàn.
Để đảm bảo an toàn xe nâng người, người vận hành cần lưu ý:
-Luôn có người giám sát hoặc hỗ trợ khi làm việc ở độ cao.
-Cảnh báo khu vực làm việc để tránh những người không liên quan đi vào.
-Không sử dụng xe nâng người khi có dấu hiệu hỏng hóc, mất cân bằng.
-Lập kế hoạch thoát hiểm trong trường hợp gặp sự cố bất ngờ.
-Xe nâng người cần được kiểm tra và bảo trì theo lịch trình của nhà sản xuất.
-Kiểm tra pin hoặc động cơ để đảm bảo xe có đủ năng lượng vận hành.
-Đảm bảo hệ thống phanh và kiểm soát tốc độ hoạt động bình thường.
-Lưu trữ hồ sơ bảo trì và sửa chữa để theo dõi tình trạng thiết bị.
Để đảm bảo an toàn xe nâng người, nhiều tổ chức quốc tế đã đưa ra các tiêu chuẩn quan trọng như:
ANSI A92 (Mỹ): Quy định về thiết kế, thử nghiệm và vận hành xe nâng người.
ISO 18893: Tiêu chuẩn quốc tế về an toàn khi vận hành xe nâng người.
EN 280 (Châu Âu): Tiêu chuẩn an toàn cho nền tảng làm việc trên không.
OSHA (Mỹ): Quy định an toàn lao động và hướng dẫn đào tạo vận hành xe nâng người.
🔹 Nguyên nhân:
🔹 Cách phòng tránh:
✔️ Luôn làm việc trên bề mặt vững chắc, kiểm tra nền trước khi nâng.
✔️ Không nâng quá tải trọng quy định của nhà sản xuất.
✔️ Tránh làm việc khi gió lớn (trên 12,5 m/s).
✔️ Nếu xe có chân chống, hãy đảm bảo chúng được mở đúng cách.
🔹 Nguyên nhân:
🔹 Cách phòng tránh:
✔️ Luôn đeo dây an toàn vào điểm cố định trên xe.
✔️ Giữ người trong sàn làm việc, không với xa hoặc trèo ra ngoài.
✔️ Hạn chế di chuyển khi đang ở độ cao lớn.
🔹 Nguyên nhân:
🔹 Cách phòng tránh:
✔️ Luôn kiểm tra khu vực làm việc trước khi nâng.
✔️ Nếu làm việc gần chướng ngại vật, hãy di chuyển chậm và có người hướng dẫn quan sát.
🔹 Nguyên nhân:
🔹 Cách phòng tránh:
✔️ Kiểm tra nền trước khi vận hành, nếu cần, sử dụng tấm lót để tăng diện tích tiếp xúc.
✔️ Tránh làm việc trên nắp cống, hố ga hoặc khu vực có nguy cơ sập lún.
🔹 Nguyên nhân:
🔹 Cách phòng tránh:
✔️ Luôn giữ khoảng cách an toàn với đường dây điện (tối thiểu 3m, hoặc theo quy định của địa phương).
✔️ Không sử dụng boom lift khi trời mưa, có sấm sét hoặc môi trường ẩm ướt.
🔹 Nguyên nhân:
🔹 Cách phòng tránh:
✔️ Kiểm tra xe hàng ngày trước khi vận hành.
✔️ Bảo trì định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
-Dễ dàng di chuyển trong khu vực làm việc.
-Tiết kiệm sức lao động và tăng hiệu suất làm việc.
-Dùng cho công tác sửa chữa điện, chiếu sáng công cộng.
-Di chuyển linh hoạt trên đường bộ.
Trong quá trình vận hành xe nâng người, có thể xảy ra một số sự cố như mất điện, hỏng hóc, hoặc nguy cơ lật xe. Để đảm bảo an toàn, người vận hành cần bình tĩnh và xử lý theo đúng quy trình. Dưới đây là hướng dẫn xử lý các tình huống sự cố phổ biến:
Nguyên nhân có thể xảy ra:
🔹 Hết pin, ắc quy yếu.
🔹 Hỏng hệ thống điện hoặc cầu chì bị cháy.
🔹 Lỗi bảng điều khiển hoặc công tắc.
Cách xử lý:
✅ Kiểm tra nguồn điện và hệ thống dây dẫn, đảm bảo không bị lỏng hoặc đứt.
✅ Kiểm tra mức pin hoặc nhiên liệu, sạc hoặc tiếp nhiên liệu nếu cần.
✅ Nếu xe vẫn không hoạt động, sử dụng hệ thống hạ khẩn cấp để đưa giỏ nâng xuống an toàn.
✅ Báo cáo ngay cho bộ phận bảo trì, không tự ý sửa chữa nếu không có chuyên môn.
Nguyên nhân có thể xảy ra:
🔹 Xe đứng trên bề mặt không bằng phẳng hoặc lún sụt.
🔹 Tải trọng vượt mức cho phép.
🔹 Tác động từ gió mạnh hoặc rung lắc.
Cách xử lý:
✅ Giữ bình tĩnh, không di chuyển đột ngột.
✅ Nếu có thể, từ từ hạ giỏ nâng xuống bằng hệ thống điều khiển.
✅ Nếu xe mất cân bằng nghiêm trọng, sử dụng hệ thống hạ khẩn cấp.
✅ Không nhảy khỏi giỏ nâng, đợi sự hỗ trợ từ đội cứu hộ nếu cần.
Nguyên nhân có thể xảy ra:
🔹 Rò rỉ dầu thủy lực.
🔹 Hỏng xi lanh hoặc ống dẫn dầu.
🔹 Áp suất dầu thủy lực không đủ.
Cách xử lý:
✅ Kiểm tra xem có rò rỉ dầu không, nếu có, ngừng vận hành ngay lập tức.
✅ Sử dụng hệ thống hạ khẩn cấp nếu cần thiết.
✅ Báo cáo cho bộ phận kỹ thuật để kiểm tra và sửa chữa.
Nguyên nhân có thể xảy ra:
🔹 Hệ thống điều khiển bị lỗi, không thể hạ xuống.
🔹 Mất điện đột ngột.
🔹 Hỏng động cơ hoặc hệ thống thủy lực.
Cách xử lý:
✅ Giữ bình tĩnh, không hoảng loạn.
✅ Kiểm tra xem bảng điều khiển chính có hoạt động không, thử sử dụng các nút điều khiển khác.
✅ Nếu không hoạt động, sử dụng nút hạ khẩn cấp hoặc nhờ người dưới hỗ trợ bằng hệ thống điều khiển mặt đất.
✅ Nếu vẫn không thể xuống, liên hệ với bộ phận kỹ thuật hoặc đội cứu hộ.
Nguyên nhân có thể xảy ra:
🔹 Tầm nhìn hạn chế.
🔹 Người vận hành mất kiểm soát hoặc thao tác sai.
🔹 Không kiểm tra khu vực làm việc trước khi vận hành.
Cách xử lý:
✅ Ngừng di chuyển ngay lập tức để đánh giá mức độ va chạm.
✅ Kiểm tra xem xe có bị hư hỏng hay không, đảm bảo không có nguy cơ rơi rớt hoặc mất an toàn.
✅ Nếu có thiệt hại lớn, báo cáo ngay cho quản lý và kỹ thuật để kiểm tra trước khi tiếp tục làm việc.
Nguyên nhân có thể xảy ra:
🔹 Xe đứng trên nền đất yếu hoặc nghiêng.
🔹 Gió mạnh làm mất cân bằng.
🔹 Tải trọng không đều hoặc vượt mức quy định.
Cách xử lý:
✅ Nếu cảm thấy xe mất ổn định, cố gắng hạ giỏ nâng xuống ngay lập tức.
✅ Giữ nguyên trong giỏ nâng, không nhảy ra ngoài để tránh nguy hiểm.
✅ Nếu xe bị lật, đợi đội cứu hộ đến hỗ trợ.
Cách xử lý:
✅ Kiểm tra dự báo thời tiết trước khi làm việc.
✅ Dừng vận hành ngay khi có gió mạnh (thường trên 12,5 m/s) hoặc mưa lớn.
✅ Tránh làm việc gần đường dây điện trong điều kiện thời tiết xấu.
✅ Nếu có dấu hiệu nguy hiểm (sét, bão), hạ giỏ nâng xuống và di chuyển xe đến nơi an toàn.
Lưu Ý Chung Khi Xử Lý Sự Cố
✔️ Luôn giữ bình tĩnh, không hoảng loạn.
✔️ Sử dụng hệ thống hạ khẩn cấp nếu điều khiển chính không hoạt động.
✔️ Báo cáo sự cố ngay lập tức cho quản lý hoặc bộ phận kỹ thuật.
✔️ Không tự ý sửa chữa nếu không có chuyên môn.
✔️ Luôn tuân thủ quy trình an toàn và kiểm tra xe trước khi vận hành.Những Lỗi Thường Gặp Khi Sử Dụng Xe Nâng Người
Dưới đây là một số sai lầm phổ biến khi vận hành xe nâng người:
-Không kiểm tra thiết bị trước khi sử dụng.
-Không sử dụng dây an toàn hoặc bảo hộ lao động.
-Quá tải trọng cho phép.
-Vận hành xe trên địa hình không an toàn.
-Thiếu đào tạo và kỹ năng vận hành.
Việc đảm bảo an toàn xe nâng người không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn lao động, mà còn tăng hiệu suất làm việc và bảo vệ tài sản. Do đó, mọi doanh nghiệp cần nghiêm túc tuân thủ các quy định và hướng dẫn vận hành an toàn.
Hãy chú trọng đến an toàn xe nâng người ngay hôm nay để bảo vệ tính mạng và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp!